Жергілікті хабар

Жолды жүрген ұтады!  Қазақстанның елордасы Астанада I Бүкіләлемдік Рухани Келісім Конгрессінің 20-жылдығына арналған Мерейтойлық халықаралық ғылыми-практикалық конференция болып өтті. 

 Соңғы кездері Рухани Мәдениет деген ұғым жаңа және сан қырынан көрініп, жаңашылдығымен таңғалдыруда. Біздің түйсігімізде қазіргімен болашақтың көпірі болғандай жаңа ұғымдар пайда болуда. Өйткені, тек Рухани Мәдениет қана  Жаңа Өмірдің қалыптасуындағы адамның сана - сезіміне әсер ете алады. Рухани Мәдениет біздің өміріміздегі мәдени аспектілерлің басты көрінісін қалыптастыра  алады. Бұл сөз мәдениеті, ойлау мәдениеті, этикалық адами ұстаным қағидалары, ұлттық, ұлтаралық, дінаралық қауымдастықтар сынды біздің қоғамдағы басты құндылықтарды қамтиды. Бұл жерде адамзаттың қарым - қатынасындағы ұлттардың мәдениеті мен тату көршілігіндегі Рухани Мәдениеттің алар орны ерекше. Бұдан жиырма жыл бұрын қазақ жеріндегі Алматы қаласында әлемнің түкпір түкпірінен үш мыңға жуық бейбіт өмірді насихаттайтындар жиналды, олардың қатарында жетекші дін басшылары, қоғамдық ұйымдардың өкілдері, мәдениет қайраткерлері, танымал ғалымдар  бар еді. Олардың жиналу себебі, адамзаттың дамуындағы рухани тетіктерін талқылау, жұмыр жерді жаулап бара жатқан рухани құндылықтың жойылуының себеп - салдарын анықтау еді. Міне, осы кезден бастап Қазақстанда жыл сайын тұрақты түрде Рухани Келісім Күні атап өтілуде, осы уақыттан бері әлемнің түкпір түкпірінен Рухани Мәдениет өкілдері жиналатын игі дәстүр қалыптасты. Бүкіләлемдік Рухани Келісім Конгрессінің 20-жылдығына арналған мерейтойлық конференцияның ашылу салтанатында Халықаралық «Мәдениетке Бейбітшілік арқылы» Ассоциациясының Президенті, Қазақстандық Сенатор Төлеген Мұхамеджанов бұл конференцияның бір жағынан жұмыс барысын талқылау жиыны екенін, келесі қырынан дәстүрлі жиын екенін ерекше атап өтті. Ең бастысы мерейтойлық конференция екеніне баса назар аударды, өйткені бұдан тура жиырма жыл бұрын 18 қазан 1992 жылы Қазақстанда тұңғыш рет I Бүкіләлемдік Рухани Келісім Конгрессі өз жұмысын бастаған болатын. Шараны өткізу үшін бұл күнді таңдап алуымыздың себебі де жайдан жай емес, - деп атап өтті Төлеген Мұхамеджанов, бұдан жүз жыл бұрын АҚШ-тың Чикаго штатында тура осындай съезд ұйымдастыру туралы бастама бой көтерген еді, өкінішке орай, бұл сол кезде де, одан кейін де жалғасын таба алмаған екен. Алматыдағы тұңғыш  Конгресс: «Ғаламшар. Жер. Адамзат.» деген ұран аясында өтті. Міне, осы тобықтай түйінделген сөздердің аясына Конгресстің барлық бастамаларымен қағидалары сыйды, осы ұранның аясында жиын сан алуан дін өкілдерін бір ғана мақсатқа жұмыла еңбек етуге үндеді. Республика сарайында өткен Конгресстің ең басты есте қалар көріністерінің бірі үш мың адамның бір шаңырақ астына жиналып, Жаратушы иеге өздерінің ақ жүректерінен шыққан шынайы тілектерін тілеп, бата жасауы дер едік. Олардың тілегі Жершарындағы бейбітшілікті сақтап қалу,адамзат баласына шыдамдылық пен ақылдылық, жетімдер мен мұқтаж жандарға қайырымдылық пен ізгілік жасар тілектермен астасып жатты. Осы жалпы медитация кезінде қандай сезімде болғанымызды сөзбен айтып жеткізу әсте мүмкін емес. Міне, дәл сол уақытта жиырма жыл бұрын жиналғандардың бойына жаңашыл бастамалардың қуатын құйып, күш берді, осы қозғалыстың басында болғандардың ісін жалғастыруға мұрындық болды, - деп еске алады Төлеген Мұхамеджанов. Биылғы өткен мерейтойлық конференцияға I Бүкіләлемдік Рухани«Келісім» қоғамдық орталығының басшысы, шынайы наисхаттап жүрген тұлға Инна Ипполитовна Немировская-Кун (Мәскеу), 

қозғалыстың басты идеологиялық жетекшілерінің бірі, Ресейдегі жеке құқық мектебінің проректоры, Халықаралық «Әлемге Бейбітшілік арқылы» Ассоциациясының алқа мүшесі Юрий Агешин, Халықаралық «Мәдениет арқылы Бейбітшілікке-Еуропа» Ассоциациясының Президенті Вилгельм Аугстаттың қызы Лиз Аугустат, өнертанушы, өнер және мәдениет докторы Кэролайн Эберштаузер (Алмания) және тағы басқалар бар.

I Конгресстің қорытындысымен қабылданған Манифестте қатысушылар 18 қазанды қақтығыстар мен келіспеушіліктерге мароторий күні деп жариялап, бұл күнді адамдар арасындағы өзаратүсінік, жақыныңа жәрдемдесу, татулық күні деп жариялау туралы ұсыныс тастады. Соңғы жиырма жыл бойына Қазақстанда бұл күн Рухани Келісім Күні ретінде атап өтілуде, және бұл бастама өзге елдерде де қолдау тапты.

Рухани Келісім бастамасына жаңа тың екпін берген Бүкіләлемдік Рухани Келісім Форумының өту барысы болды. Аталмыш шара 2010 жылдың қазанында 72 елдің 500-ден астам делегаттары қатысты.

«Рухани Келісім идеясы осы күнге дейін жан жақты даму үстінде болатын» деп ой бөлісті Бүкіләлемдік Рухани Келісім Конгрессінің алқа мүшесі Юрий Агешин мерейтойлық конференцияда өткен баспасөз мәжілісі барысында.

«Рухани Келісім Конгрессі өзінің басты даму бағытын айқындады – ол Рухани Келісім. Дегенмен бұл бізге аздық етті. Адамзат баласының күнделікті өміріне қажетті құралдар пайда болды. Осы қайта қалыптасу арқылы рухани келісімдегі тың бастамалар орын алды, Рухани Келісім арқылы және оның басты тетіктері арқылы әлемді жаңғыртудың  тетігі табылды. Бұл біздердің сандаған жылдар іздеген жоғымыз болатын. Міне, осылайша Рухани Мәдениеттің шыңын бағындырдық, тұтынушы қоғамдағы деформациялар мен санлауан тазалау, адамзат баласының басты құндылығын анықтау және болашағын айқындауға бағытталған.

Оның бір жағында – Рухани Мәдениет ұғымының болуы баршамызға мәлім. Келесі қырынан, ол жаңа қырынан танылады. Тек Рухани Мәдениет қана барлық қарама қайшылықтарды және проблемаларды болдырмау, сол арқылы өркениеттегі ноосфералық күштерді қалыптастыру, өмірдің даму барысын қайырымдылықты серік етуге бағытталған. Рухани Мәдениеттің екі бірдей жарық қыры бар: руханиятты Жаратушы ие мен Мәдениет арасындағы көпір ретінде тану, адамзат баласын бір ағза ретінде қарау, бүкіләлемдік бауырластық, өркениеттің дамуындағы жаңа қырын айқындау, міне осының барлығы да Бүкіладамзаттық Қайырымдылық процессін, мәдениетін бейбітшілікпен астарлас қарау болатын.

Рухани Мәдениетті Рухани Келісімнің кілті ретінде қарау арқылы біз Рухани Келісім Конгрессінен Бүкіләлемдік Рухани Келісім Форумына жеттік, Форум барысында қабылданған Декларацияда Рухани Мәдениетті бірінші кезекте қарау, сол арқылы адамзаттың өміріндегі басты құрылымды қалыстастыруды көздеген болатынбыз», - деді А.Ю.Агешин.

Журналистер Рухани Мәдениет қалай біздің өмірімізге, санамызға әсер етуі қандай болады деген сұрағына Бүкіләлемдік Рухани Келісім Форумының теңтөрағасы И.Д.Кобзонға сұрақ қойған болатын. Иосиф Давыдович «Біздің әрқайсымыз өзінің мамандығы арқылы Рухани Мәдениетке үлес қосады. Осы рақылы бейбітөмірге, сұлулыққа, әділдікке тек үндеп қана қоймайды, үлесін қосады. Бұль біздің жан айғайымыз, біздің жүрегіміздің үні. Рухани мәдениет ең бірінші кезекте  адамдармен байланыс арқасында пайда болады, біздің шығармашылығымызда әсер етеді. Рухани Келісім туралы құндылықтарды бекіте отырып, біз өз өмірімізді өзгерте аламыз» деп жауап берді. 

Бұл ойды баспасөз мәжілісіне қатысушыларда қолдады. Төлеген Мұхамеджанов өз кезегінде Мәскеудегі Кремлде өткен Иосиф Кобзонның мерейтойлық концертін мысалға келтіріп өтті. Төлеген Мұхамеджанұлының айтуынша концертке жиналғандардың барлығын таңғалдырған құбылыс, Иосиф Кобзон өзінің орындауындағы сан алуан әндердің тек бірінші шумаған орындау арқылы ғана біздің барлық өмірімізде көз алдымыздан өткізді, өткен өміріміздегі сан алуан оқиғаларды еске салды, өмір жолымыздағы қуаныш пен қайғыны көз алдымыздан өткерді, көңілімізге өткен күнге салауат айттырып, ертеңімізге үміт шамын жақты. Көптеген тыңдарман көздеріне жас алды. Бұл тек шынайы өнердің арқасында ғана болатын құбылыс» деді.

 

Расында да, Иосиф Кобзонның орындауындағы індер жарық өмірдің жарқындығындай болды. Мәселен, «Мен сүйемін өмір сені» атты әні өмірлік басты қағидаларды еске салса, «Ең бастысы жүегіңді қартайтпа, балалар» әні жастық қағидасына үндесек, «Достықты сақтайық» адал достыққа шақырады. Ал «Мама» әні ата аналардың махабатымен даналығын, «Біздің жастығымыздың командасы» ұжымдастыру сезімін үндейді, «Мен сені сүйемін өмір», «Комсомолмен қоштаспаймын», «Жеңіс күні», «Өткен жылдарға тағзым етейік» әндері отанымыздың тарихынан сыр шертеді.

Адамның сана сезіміне әннің әсер етуін мерейтойлық конференция барысында тағы да көз жеткіздік, «Әрқашан күн сөнбесін» әнінің әр бір шумағын орындау арқылы бейбітшілікке үндедік.

«Бар әлемдегі бейбітшілік арқылы Рухани мәдениетке» тақырыбы 17-19 қазанда Астанада өткен мерей тойлық конференцияның басты өзегі болды. «Бейбітшіл туралы сөз» басты баяндаманы Бүкіләлемдік Рухани Мәдениет Форумының тең төрағасы И.Д.Кобзон жасады. Бұл баяндамада соңғы жиырма жылдағы сан алуан мәдениет пен дін танудағы адамзат санасының басты стратегиялық факторы рухани бірлесу, сол арқылы әлемдік тұрақтылықты қалыптастыру барысына баса назар аударылды. 

Бар әлемді Бейбітшілкке үндеу арқылы баяндамашы әлемнің соғыстан, зорлық зомбылықтан, бұзудан, жаушылықтан, әділетсіздіктен шаршағанын атап өтті. Сондықтан да, халықтар арасындағы Рухани келісімнің күн өткен сайын қажеттілігіне көз жеткізіп отырмыз деді.

Баяндамашы өз сөзінде «Өкінішке орай әлемдік өркениетте күн сайын қауып қатер туындауда. Бүкіләлемдік қаржылық экономикалық дағдарыста бұған өз әсерін тигізуде. Осының салдарынан әлемдік элита даму процесін басқаруда жеткілікті қамтамассыз ете алмай отыр. Кейбір мемлекеттер мен әлемдік орталықтар өркениеттік ойынға өзгерістер енгізуге бірлесе қадам жасауда. Дегенмен, кейбір әлемдік озық топтар дағдарыстан шығудың жол ретінде жаңа қарулы қақтығыстарды көреді. Бұл сөзіміздің дәлелі ретінде Сириядағы әскери қақтығыстарды қайта жандандыру және Иранға бағытталған соққылар, Оңтүстік Шығыс Азиядағы текетірес, Коріс жарты құрылығындағы Жапония, Оңтүстік Корея, Қытай және Ветнам елдеріндегі салқындықтар да мысал бола алады. 

Бұл көріністердің барлығы аймақтардағы әскери қақтығыстарды біртұтас «ойынға» айналдыруды еске салады, бұл дегеніміз бірінші және екінші әлемдік соғыстар алдындағы көріністерді еске салады. Тура сол кездегідей қазір де біз әлемдік құқық жүйесіндегі дағдарысты байқаймыз, бұл келіспеушілік туындатқан сұрақтарды күш арқылы шешуге әкеп соққан болатын. Әлемдік жетекші ұйымдардың беделі түседі, оның ішінде БҰҰ да бар. Орын алған сауалдарға байланысты дипломатиялық құрылғылар шешуші сөзге ие бола алмайды. Міне сондықтанда, әлемнің сан тілде сөйлейтін бейбіткерлері Жер шарының түкпір түкпірінен бейбітшілік дұғасын оқиды, - деді Иосиф Кобзон.

Оның ойынша 2010 жылдың қазанында Қазақстанның елордасы Астанада өткен Бүкіләлемдік Рухани Мәдениет Форумының өтуіне әлемнің 72 елінің өкілдерінің қатысуы осы сөзіміздің айғағы іспеттес.

Біздің барлығымызда өмірлік құндылықты ортақ көреміз. Отбасы, балалар, Отан, достық, бақыттылық, қауіпсіздік, денсаулық, байлық, әділеттілік. Махаббат, Шынайылық, Әдемілік – осының бәрі кез келген ұлттардың, ұлыстардың, дін өкілдерінің, әлеуметтік топтарының басын бір жерге топтастырады. Барша адамзат баласы бейбітшілікте өмір сүргенді қалайды.

Иосиф Кобзон аса мән берген тағы бір тақырып – әлемдегі бейбіт өмір бәріненде артық, тіпті соғыссыз өмірденде. Бейбітшілік деген ұғым кең ауқымды қамтиды. Ол барша өркениеттегі тұтастай өзгерісті қалыптастырады, бұл өзгерістер ең бастысы адамзат баласының қауіпсіздігіне жауапты салаларды қамтиды. Қорқыныш, күш көрсету, бұзу, өлім, қайыршылық, мұның барлығы өткен ескі өмірдің іспеттес болып адамзат есінде қалды. Соғыстық дағдарысты тұғызу және ғаламшарға ортақ экологиялық проблемалар азық-түлік жетіспеушілігі, терроризм, әлемдік экономикалық дағдары, осының бәрі ақпараттық күш көрсетуге, адамзат санасын тұмандауға, сол арқылы дінаралық келіспеушілікті, отбасындағы татулықты бұзуға, адамзаттың ішкі тепе – теңдігін бұзуға тағы да басқа қиындықтарға әкеп соқты.

Сондықтан да, шынайы өмір Иосиф Кобзонның ойынша тек соғыссыз өмір сүру деген ғана сөз емес. Бұль Өмір зорлықсыз, әділетсіздіксіз, қорқынышсыз өмір болуға тиіс. 

Иосиф Давыдович өз баяндамасында «Әрқашан күн сөнбесін» өлеңін мысалға келтірді, бұл өлең сандаған жылдар бойы әлемнің барлық тілінде орындалып жүрген танымал ән болатын. Әнші бұл балалық тілекке тола әннің барлық мәтіні барша Әлемді Бейбітшілікке үндейді деп ерекше екпін берді. 

Әрқашан Күн сөнбесін! – Бұл ғаламдық бейбітшілік. 

Аспаннан бұлт төнбесін! – Әлемдегі, елдегі бейбіт өмір.

Әрқашан болсын Мама! – Әротбасындағы,  ән жандағы бейбітшілік.

Әрқашан Мен болайын! – Бейбіт өмірдегі балалық шақ біздің болашағымыз!

Өз баяндамасында ол Әлемнің адамзаттан шегір отырған зардап залалардарының да көптігіне назар аударды. Ең бастысы өмір сүрудің қарапайым қағидалары бұзылды, дамудың, болашақты құрудың да тетіктері өзгеріске ұшырады. Сондықтан да, Бүкіләлемдік Рухани Мәдениет Форумының алдында ғаламдық ауқымдағы дамудың тетіктерін табу және жетілдіру тұр, әрине, қалыптасқан жүйені бұзбай іс-әрекет ету керектігі де бүгінгі күннің басты талаптарырының қатарында. 

Баяндамашы Әлемнің соғыссыз өмір арқылы болалшаққа қадам жасауы, зорлықсыз, қорқынышсыз және қайғысыз болашаққа қадам жасауы әрине айтуға жеңіл болғанымен, іс жүзінде оңай емес. Бұл орайда эволюциялық бағыттағы ауқымды жұмыстар жүргізу қажет.

Адамзаттың қолындағы алып күшті осы бейбіт өмірге бағыттауда қандай кедергілер бар?

Алдымызға қойған мақсаттарды жүзеге асыру барысында адамзатттың алдында бейбіт өмірге үндеген жаңа бастамалар да күн тәртібінде тұр. Бұл субъектіге Бүкіләлемдік Қозғалыстың жаңа сапасы арқылы жетеміз. Бұл субъекті, яғни нысан Бүкәлелімдік Рухани Мәдениет Форумы болып табылады, және алғашқы жұмыстар легі де жүзеге асуда. Алға қойған мақсатта «Жаңа әлемге Рухани Мәдениет арқылы» деген ұран аясында ұйымдастырылуда. Бүгінгі таңда Қозғалыстың ауқымы кеңейіп, жетекші басшылары қалыптасты, өзінің адалдықпен шешім қабылдауымен жұмысы да жанданды. Бұл орайда, ең бастысы көптеген елдердегі және құрлықтардағы бастамалардың барлығы да, тек қана Бүкіләлемдік Рухани Мәдениет Форумы шаңырағы астына бас түйістіруінде. Дегенмен, ірі бір күшке айналу үшін, сол арқылы әлемдегі бейбіт өмірге қатысты сан алуан сұрақтарға жауап берер күшке айналу үшін Қозғалыс мүшелері алдында тұрған жұмыстар аясы ұшан теңіз. 

Мерейтойлық Конференцияның қорытындысы барысында арнайы қарар қабылданып, онда «Біз рухани мәдениеттен ынтымақтастыққа жеткізетін жалпы адамгершіліктік құндылықтарға немқұрайлы қарамайтын баршаларыңызды біздің қатарларымызға қосылуға шақырамыз, себебі біз бір ғаламшарда өмір сүреміз және біздің болашағымыз бір. Барлық ұлттық, саяси, діни, дәулеттік және басқа да айырмашылықтарға қарамастан, ең бастысы – біз адам баласымыз, және біз бір өркениеттің бөлігіміз. Жаһандық мәдени-адамгершіліктік, табиғи, техногенді, әскери және басқа да апаттардың қауіпі төнгенде бұл айырмашылықтар жойылып, артқа сырылады. Мәселе әлемдік адам қауымдастығын құтқару жөнінде болып отыр. 

Біз мәдениет пен дәстүрлердің бар байлығы мен сан алуандығын сақтай отырып, адамзат өркениетін келешек ұрпаққа мұрағат етуіміз керек. Біз адамдардың жүректерін, ұлттар мен мемлекеттерді қосатын көпірлер салып, оларға жетудің жаңа жолдарын іздестіруіміз қажет. Әркім өзінің жанына көз салып, «Мен не үшін өмір сүрем? Қандай құндылықтарға бой ұсынам? Бұл өмірде қандай із қалдырғым келеді?» деген сұрақтарға шынайы жауап қатуы керек.

Мерейтойлық конференция барысында қатысушылар, 2013 жылы өтеді деп жоспарланған «Рухани Мәдениет арқылы Бейбітшілік барлық әлемге» атты әлемдік қозғалысқа түрткі болар екінші Бүкіләлемдік Рухани Мәдениет Форумының екінші сессиясын шақыру қажет деген тақырыпты да сөз етті. Осы орайда алдағы Форум барысын бейбіт өмірге үндеген қағидатқа сыйдыру, сол арқылы интеграциялық бастамаларды көтеру, халықтар арасындағы қауіпсіздікті сақтаудағы рухани келісім мен достық аясында жүргізу қажеттігі турады сөз болды. 

Екінші Бүкіләлемдік Рухани Мәдениет Форумына дайындық барысында жаңа құжатты әзірлеу, оған Әлемге жаңа Үнлеу мәтіні даярланған заманауи соны Құжатын жария ету, Бейбітшіліктің жаңа Жолдауын жария ету, сол арқылы мыңдаған ғасырлық адамзат баласының өмір жолындағы өмір соқпағын ескеру қажеттігі де айтылды.

Мерейтойлық конференция барысында қабылданған қарарда Бүкіләлемдік Рухани Мәдениет Форумының Алқа мүшелері алдағы Форумға дайындық барысын жүзеге асырар жұмыс тобын құру, аймақтық штабтар құру, ғаламдық аумақтарға Форумның екінші сессиясының өтетін туралы ақпарат таратар баспасөз мәжілістерін ұйымдастыру туралы жұмыс бағдарламасын тұжырымдады.

Бүкілеләмдік Рухани Мәдениет Форумының өту барысын талқылаған сұрақтар барысында Форумының Алқа мүшелерін сайлау қажеттігі де осы мерейтойлық конференция барысында сөз болды.

Бүкіләлемдік Рухани Мәдениет Форумының алқа мүшесі Ирина Дарнева Конференция барысында қабылданған қорытынды құжаттың салмақты құжат екендігіне баса назар аударды, ол ең бастысы бейбітшікке үндеген қозғалыстың қоғам үшін атқарып отырған жұмысының ең басты екеніне ерекше екпін берді.

Алқа мүшелерінің бастамашыл тобы Әлемдік Құжаттың жобасын әзірлеу барысындағы жұмыс тобының құрамына, Бүкіләлемдік Рухани Мәдениет Форумының екінші сессиясына дайындақ барысында елеп ескерер қажеттіліктерді де сөз етті.

Тағы бір сөз болғаны, Алқа мүшелері Форумның ұйымдастыру жұмысын жетілдіру қажеттігіне де тоқталды. Оның ішінде халықаралық конференцияны жыл сайын дәстүрлі өткізіп тұруды ұйымдастыру туралы да айтты. Ең бастысы, конференция барысында кезекті Форум барысында қамтылар өзекті тақырыптар сөз болды.

Алқа отырысында 2010 жылы өткен Форумдағы «XXI ғасыр – рухани жаңару ғасыры» деген қағидатпен өткені де айтылды. Енді осыған сәйкес, форумға қатысушылардың әлемге осы қағиданы таратуының қажеттігі де ескерілді. Бұл үшін Форумға өзінің баспа орталығын, бүкіләлемдік рухани жалпыхалықтық басылымының қажеттігін, аймақтық газеттер мен ғаламдық желісін қалыптастыру қажеттігі де ескертілді. 

- Біз әлі де болса, алуыны қиын шыңның етегінде тұрмыз, - деді отырысқа қатысушылар. Қазір біздің алдымызда бейбітшіліктің заңдарын жаңашыл бастамамен толықтыру қажеттігі де тұр. Ғаламшардағы ірі заңнамаларды айқындау, оның ішінде адамзаттық өркениетті біркелкі тұтас жүйе ретінде қарау қажеттігі де естен шықпауы керек. Бұл өзекті ақпаратты жалпыхалықтық тарату қажет. Бүгінгі ақпараттыө төңкерістерді бейбіт өмірді насихаттайтын үшкен күшке айналдыру керек. Ашық, жалпыхалыққа қол жетімді ақпарат қана әлемдегі жаңа қозғалысқа қол жеткізуге мүмкіндік береді. Осындай жаңашылдық арқылы ғана Рухани Мәдениет қағидаттарының жұмысын жүйелі ұйымдастыр мүмкін. Өміріміздің барлық қырының ашықтығы ғана этикалық жүйені қайта құруға мүмкіндік жасайды.

Алда болатын Екінші Бүкіләлемдік Рухани Мәдениет Форумының жұмысын ұйымдастыру керек. Сондықтанда, Форумның жұмысын үйлестіретін құрылым құру, сол арқылы жұмысты бір ізділікпен дайындау керек. Кім не үшін жауап береді, кім қандай жұмыстар атқаруы керек деген сұрақтарда Алқа мүшелері көтерген баяндамаларды қамтыды.

«Келісім» Қорының Президенті Инна Ипполитовна Немировская - Кун өз сөзінде, әрбір қатысушының айтар ұсыныстары мен бастамаларының көп боларына тоқтала отырып, осы игі ойларды үлкен бір алып күшке айналдыру қажет деді. Осы бір жүйе біркелкі жүйе, толық және мықты күшке айналсын деді. Сонда ғана біздің бір жүйе туралы ойымыздың ауқымы кеңейіп, бір ортаға жинақталады деді өз сөзінде.

Өз кезегінде Ливан – Ресей үйінің төрағасы, философия ғылымдарының докторы, РҒА және РҒЕН академигі, профессор Сухейль Фарах әлеуметтануды зерттеу және әлеуметтік жүйедегі сыннан өтпей қалған тәжірибелерді ескеру арқылы жаңа тиімді жүйені қалыптастыру туралы бастаманы көтерді. 

Израил жазушылар Ассоциациясының Президенті, Бүкіләлемдік Өнер және Мәдениет Академиясының вице - президенті, «Дәрігерлер ядролық соғысқа қарсы» құрылымының экс- президенті Эрнест Кахан өзінің баяндамасында Форумның алдында тұрған өзекті тақырыптардың легіне тоқталды. Сонымен қатар, форум барысында ұйымдастырушылар кездесулердің маңыздылығына, қоғаммен жанды кездесулер өткізу, адамдар арасындағы психолигиялық кедергілерді болдырмау қажеттіліктеріне зор талап тұрғысынан қарау қажеттігін ескерді.

Бұл ойларды Ресейдің еңбек сіңірген әртісі Бари Алибасовта қолдап, сөз тұжырымдады.

- Біз өмірдің қандай қатыгез екендігін және қатыгез бола беретін түсінуміз керек. Осы түйсіктен кейін біздің бәрімізді қорқыныш билеп алған. Біз соны түсінген соң ғана қорқамыз. Бұл қорқынышты жоб қажеттігін бәрімізде түсінеміз. Жаңа ғана Эрнест Кахан бұл еріктілік туралы айтып өтті ғой. Расында да, бұл бүгінгі күннің өзекті тақырыбы, қазір осы жерде айтылған орамды ойларды қазір біз өзімізбен бірге өз елімізге апарамыз, таратамыз. Әрбір халықтың, әрбір әлеуметтік топтың, тіпті шағын болса да, халықтар арасындағы ұжымдардың арасында қоғамдық пікір туғызу керек, сол арқылы гумандық пікірді тарату және зорлықсыз өмірді насихаттау керек. Өкінішке орай, мыңдаған жылдар бойына дінаралық және экономикалық соғыстар тоқтамай отыр. Міне, бүгінгі күнде біз пікірталастырулар мен ой бөлісулер арқылы бір бірімізді түсінуге қол жеткізіп отырмыз, естелік үшін ортақ суретке түсу, өзара сөйлесу міне осының барлығы да форумның қажеттілігін көрсетеді. Осы арқылы, із қорқынышты артқа қалдырып, бір-бірімізді жақыннан танимыз.

Бізге өзімізге жат болған нәрселерден қорқудың мүлдем қажеті жоқ. Біз әрине, барлық тұрғыдан сан алуанбыз, киім кию үлгімізде, ойымызды жеткізуімізде сан алуан. Бірақ біз ортақ тіл таптық. Астанаға қанша келіп жүріп, біз жаңа ортақ достар табамыз, олар туралы кейін өз отбасымызға айтып барамыз. Бірақ біз ешқандай баяндама арқылы  емес, өзара тілдесу арқылы  ғана өзіміздің арамыздағы қорқынышқа тола кедергіден аттап өте аламыз. Біздің тілдесуіміздің арқасында ғана біз ортақ мәмілеге келе аламыз».

Алдағы форум барысында жеке тілдесу мүмкіндігіне еркіндік беру қажеттігі де осы конференцияның барысында жиі айтылды. Алқа отырысынан кейін де, конференцияның жұмыс отырыстары төрт бірдей алаңда ұйымдастырылды, ол жерлерде пікірлестердің баяндамалары тыңдалып, ортақ іс қимылдар легі жасалды. Жоспарланған уақыттан тыс уақыттарда да пікірталас орталығынан кетіп қалмай, делегаттар бірімен бірі ой бөлісті.

Алқа мүшелері Форум аясында Рухани Мәдениетті әлемге тарату тетіктерін жетілдіруге тоқталды. ЮНЕСКО-дағы Қазақстанның Тұрақты өкілі Олжас Сүлейменов өз баяндамасында танымал Кеңес және Әзірбайжандық әнші, сазгер, актер, Ресей федерациясындағы Әзірбайжан Республикасының тұрақты және өкілетті елшісі Полад Блюль Бюль оглы екеуінің күні кеше ғана Ашхабаттағы ТМД елдерінің шығармашылық зияткерлер Форумынан келгеніне тоқталды.

- Қозғалыс бұдан тура 20 жыл бұрынғы көрінісіндей тұрақты даму үстінде, ол өз кезегінде әлемдегі бейбітшілікті сақтауға үндейді, - деген Олжас Сүлейменов өз сөзінде танымал парсы ақыны Низамидің «мемлекет» және «әділдік» деген қағидаларын мысалға келтірді. Сол арқылы ақын әрбір мемлекеттегі әділдікке берілер қажеттілікке тоқталды.

Осы сөздерінде мемлекеттік тұрақтылықты тек қана бейбіт өмір қалыптастыра алады деп сөзін түйіндеді.

Әлемнің көптеген елдерінде әндері танымал сазгер Полад Бюль Бюль оглы өз баяндамасында Қазақстанның Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың атына алғыс сөздерін білдірді. – Бұл қонақжай аймақ, оның елордасы Астана бүгінгі таңда бүкіләлемдік бейбітішлік пен келісімнің орталығына айналуы жайдан – жай емес. Біз бұл жерге жиналып, өзіміздің алаңдаушылығымызды білдіреміз. Дегенмен біз сияқты интелегенция өкілдері өздерінің халықының өкілі ретінде пікірін білдіреді, өз мемлекетінің атынан сөз сөйлейді. Тек сөйлеп қана қоймайды, ойын ашына жеткізеді. Мүмкін сонда ғана бүгінгі әлемді билеп отырғандарға біздің ойымыз жетер деген үмітте сөйлейміз.

Көздеген мақсатымыз біркелкі тұтас мемлекеттердің, халықтардың тағдырына алаңдаушылық білдіру.

Қозғалыстың алдында тұрған өзекті тақырыптарды сөз еткен конференцияға қатысушылардың дені Бүкіләлемдік Рухани Мәдениет Форумының бастамасын тарату туралы ойларын білдірді. Бұл туралы Халықаралық Менеджмент Академиясының Академигі, Еуразия телевидение және радио академиясының Президенті, құрметті кинематографист Валерий Давыдович Рузинде сөз сөйледі.

- Біз өркениетті қоғамды мансұқ еткен әлемдегі бірліктің тек рухани Мәдениетке ғана иек арта алатынын түсінуіміз керек. Біздің бүгінгі форум барысында талқылап отырған әңгімеміздің өзіге де міне, осы туралы, біздің Форум бұл бағыттағы жетекші құрылымға айналуы крек. Бүгінгі қоғамда рухани мәдениет деген ұғым тек мәдениет саласында ғана көрініс тауып отырғаны өкінішті, ендігі уақытта ол мәдениеттерді салыстыра отырып бірін бірі толықтыруға қызметк еткені жөн. Мәдеиеттердің араласуы жоғары деңгейде болғаны жөн. Ақпараттар желісінде де, геомәдениттер де қамтылуы керек, тек қана геосаяси ақпараттар легімен шектеліп қалмай. Біздің бүгінгі атқарар жұмысымыз ол ақпараттық кеңістіктегі ортақ құндылықтарды қалыптастыру. Біз жақында ғана Ресейде «Мен өмір сүруді армандаймын, Ресей менің Отаным» атты жастар байқауын өткіздік, өте биік деңгейде болды деп айта аламын.

Сондықтан да, бүгінгі Форум барысында тура осындай байқауды халықаралық деңгейде өткізсек деген ұсынысымды білдіремін. Бұл байқауды ұйымдастырудағы мақсатымыз осы форумға жиналған көзқарастарымызбен ұштасып жатыр. Ендігі шара ол Форумның жұмыс аясын ұлғайту. Мүмкін, бұл мақсатта халықаралық медиа клуб құруда қажет болар деген ойдамын.

Конференция барысында өзінің ойын ашық білдірген Үндістандық, діндерді салыстырып отырып ішкі байланыстарда тереңдете зерттеу институтының қызметкері, ішкі қарым-қатынастар департаментінің Басшысы Мэри Пет Фишер Гобинд Садан;

әлемдік қауіпсіздік институтының Президенті, БҰҰ жанындағы ҮЕҰ қарусыздандыру, бейбітшілік және қауіпсіздік комитетінің вице президенті Джонатан Граноф (АҚШ); БҰҰ жанындағы жетекші Діндер Бүкіләлемдік Кеңесінің Бас хатшысы Бава Джейн (АҚШ); РҒА қоғамдық ғылымдар бөлімінің экономикалық стратегиялар Институтының Бас директоры Александр Агаев (Ресей); исламтанушыларды жақындату Бүкіләлемдік форумының бас хатшысы Мохамад Тасхири (Иран); танымал исламтанушы ғалым Валерия Порохова (Ресей); Қазақстанның дін істері жөніндегі агенттігінің төрағасы Қайрат лама Шариф; халықаралық әлемдік Әдебиет пен мәдениет форумының вице президенті, халықаралық тепе теңдік ассоциациясының мүшесі Сюзанна Робертс (Аргентина); буддалық моназ және дәріскер, әлемдер Пагодасының құрылтайшысы Джинсей Терасава (Жапония); және тағы да басқа әлемнің 25 елінен келген өкілдер сөз алды.

Алқа отырыстары арасында халықаралық делегация астана жұртшылығымен бірге Рухани Келісім Күні құрметіне жайылған қайырымдылық астарына қатысты. Бұл күні сан алуан ұлт пен ұлыстардың қатысуымен мерекелік дастархан жаю дәстүрге айналған.

Сонымен қатар, халықаралық делегация мүшелері Рухани Келісім Күніне арналған ұлы сазгер Джузеппе Вердидің жеті бөлімнен тұратын «Реквием» концертін тамашалады. Бұл концертке  Қазақстан, Литва елдерінің үш хорының қатысуы, Қазақстандық симфониялық оркестрдің орындау шеберлігі, Ресей, Грузия, Қазақстан мен АҚШ елдерінен келген жезтаңдай әншілердің орындаушылық шеберлігі де мереке ажарын аша түсті. Бұл естен кетпес ерекше концерт болды.

I Бүкіләлемдік Рухани Келісім Конгрессінің 20-жылдығы аясында өткен  мерейтойлық конференция барысында өткен барлық шаралар мен кездесулер барысында 2013 жылы Астана қаласында өтеді деп жоспарланған Бүкіләлемдік Рухани Мәдениет Форумының екінші сессиясын ұйымдастыру барысы, онда қаралар өзекті тақырыптар, дайындық барысы сөз болды. Конференцияға келген барлық делегаттар тарапынан айтылған ұсыныстар мен ескертулердің барлығы да келесі жылы, тура бір жылдан кейін Астанада өтеді деп көзделген Форумға басты дайындық барысын еске салғандай болды. Келесі жылы да «Рухани Мәдениет арқылы Бейбітшілік» арқылы деген ұстанымды ұстанбақ екінші сессия.

Мерейтойлық конференция барысында бір миллион екі жүз мыңнан астам электронды үндеу хаттар әлемнің әр еліндегі тұтынушыларға жолданды. Қарапайым ғана сөздерден тұратын бұл үндеу біздің жұмыр жердегі жүз мыңдаған адамдардың тарапынан жылы қабылданды, бұл сөздер жүректерге жол тауып, бірден бірге жетті. Бұл арқылы  бейбіт өмірді әлемдік насихаттаудың көрінісіне ие болдық. Аталмыш қарапайым акцияның басты көздеген мақсаты – ол қарапайым адамдардың бейбітшілікке шақырған үндеуі еді. 

Біздің жұмыр жердегі Бейбітшілікті сақтайық, 

Менің жүрегімдегі бейбіт тілек сенің де жүрегіңе жол тартсын, 

Менің үйімдегі бақ береке сенің үйіңе де қонсын.

Әлемдегі бейбіт өмір сенің және менің арқамда, 

Біздің әрқайсымыздық арқасында жүректерге Бейбіт өмір орнасын, 

Сенің де, сенің ата анаңның үйіне де Бейбітшілік келсін. 

Жұмыр жерге Бейбітшілік орнасын,

Жақыныңда аяла, Жаратушы иені жүрегіңе серік ет!

Халықаралық «Рухани Мәдениет арқылы әлемге Бейбітшілік» атты конференцияның өту барысы туралы репортажымды Иосиф Давыдович Кобзонның бүкіл жиналған жамағатты дүр сілкіндірген баяндамасының мына сөздерімен аяқтағым келеді: «Барлық ұлттар да, мемлекеттерде Жаратушы иеміздің алдында, діндер алдында бірдей. Бұл теңдік Жаңа ғасырдағы өмірде де дәл осылай көрініс таба береді, сол арқылы барлық әлемге Бейбітшілік деген біздің ортақ міндетіміз және ұстанымызға қол жеткізе аламыз, жақындаймыз». 

Лариса Трунина, халықаралық Рухани Мәдениеттер Орталығының ақпараттық қызметінің жетекшісі,

«Мәдениет арқылы Бейбітшілікке» халықаралық ассоциациясының Алқа мүшесі