1999 - 2000 жж.

18 қазанда Астанада «Үшінші мыңжылдық тоғысындағы қоғамдағы рухани келісім мәселелері» атты дөңгелек үстел өтті.

1999 жыл

18 қазанда Астанада «Үшінші мыңжылдық тоғысындағы қоғамдағы рухани келісім мәселелері» атты дөңгелек үстел өтті.

Талқылау барысында ар-ождан бостандығы мен діни сенім бостандығына конституциялық құқықты мүлтіксіз сақтауға, мемлекеттік органдар мен діни бірлестіктер арасындағы сенімге негізделген мемлекеттік-конфессиялық қатынастардың заманауи үлгісін құруға қатысты мәселелер талқыланды. Жаһандану жағдайындағы конфессиялардың тағдыры, дәстүрлі діндер мен мәдениеттерді сақтау, діни бірлестіктердің теңдігін қамтамасыз ету, экстремизмге қарсы тұру, дінаралық және ұлтаралық қақтығыстарды қоздыру, әлеуметтік келеңсіздіктерге қарсы күрес сынды маңызды тақырыптар көтерілді.

Бұл мәселе еліміздің көптеген жетекші саясаткерлерінің, ғалымдарының, қоғам және дін қайраткерлерінің, қоғамдық пікірді қалыптастыруға, жастарды, өскелең ұрпақты тәрбиелеуге атсалысып жүргендердің барлығының назарында.

ХХІ ғасырда Қазақстан қалай болу керек – бұл өте маңызды мәселе. Бұл, ең алдымен, біздің руханиятымыз, мәдениетіміз бен имандылығымыз, елімізді мекендеген жүз отыздан астам этнос өкілдерінің этномәдени және конфессиялық айырмашылықтарына қарамастан, тату-тәтті өмір сүре білуіміз туралы.

Түрлі мәдениет пен діни сенімдегі адамдар арасында дәнекер мен байланыс орнату – заман талабы. Көпұлтты және көпконфессиялы ел үшін бұл ақиқат ерекше өзекті және терең мағынаға ие. Барлық дәстүрлі діни бағыттар толеранттылық, жеке тұлғаның рухани биік ұстанымдары, басқа дін мен мәдениет өкілдеріне дұшпандық, ұлтшылдық пен экстремизмнің кез келген көріністерінен бас тарту қағидаларын уағыздайды.

Сонымен бірге спикерлер әңгімені қарапайым шындықтарды жариялауға дейін жеткізбей, қоғамдағы конфессияаралық және конфессияаралық келісімге қол жеткізу жолында өзара іс-қимылдың нақты, шынайы жолдарын, нысандары мен әдістерін табанды және мақсатты түрде іздеу керек екенін атап өтті. 

2000 жыл

18 қазанда елордалық баспасөз клубында «Рухани келісім – қоғамды топтастырудың ең маңызды факторы» атты дөңгелек үстел өтті.

Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісі мен Сенатының депутаттары, Қазақстан халқы Ассамблеясының мүшелері, діни және ұлттық-мәдени бірлестіктердің жетекшілері бітімгершіліктің өміршең аспектілері, алауыздық кедергілерін еңсеру, жақынына деген сүйіспеншілік туралы ой-пікірлерімен бөлісті, 

Рухани және зайырлы тұлғалар бірауыздан қоғамның рухани келісімі – онсыз халық бірлігі де, Отанның гүлденуі де мүмкін болмайтын іргетас деп санады. 

Дөңгелек үстелге қатысушылар қала және республика тұрғындарына Үндеу қабылдады. Үндеуде былай делінген:

«Өркениеттің көп ғасырлық тәжірибесі мынаған үйретеді: рухани үйлесімділік бірінші кезекте тұруы тиіс, өйткені саяси, әлеуметтік және қоғамдық келісім содан басталады. Бізде бірлескен қызмет үшін кең алаң бар. Маскүнемдік, нашақорлық, моральдық азғындық және қылмыс сияқты келеңсіздіктерді айыптай отырып, біз мемлекеттің одақтасы ретінде әрекет етеміз.

Біз барлығын мейірімділік пен өзара қолдауға шақырамыз! Оларсыз бірігу мүмкін емес. Түрлі конфессиялар мен ұлт өкілдері рухани келісім күндерінде мұқтаж жандарға діни және өзге де ерекшеліктерге қарамастан көмек көрсетуде. Жанашырлық сезімі сізге де күнделікті өмірде бағыт-бағдар берсін!

Біз астананың және республиканың барлық тұрғындарын қоғамдағы тұрақтылық пен келісім атмосферасын сақтауға және нығайтуға шақырамыз. Біз мұны бүкіл халықтың сөзсіз жетістігі мен құндылығы ретінде, әсіресе, Қазақстанмен көршілес елдерде болып жатқан алаңдатарлық оқиғалар мен үдерістер аясында бағалауымыз керек. Ұлттық та, діни де тамыры жоқ қатыгездік пен зорлық-зомбылықтың кез келген түріне қарсы бірігуіміз керек. Біз балаларымызды, мемлекетіміздің тыныштығы мен гүлденуін қорғау үшін қамал болып тік тұрып, соғыс жолын жабуымыз керек.

Біздің күшіміз – рухани келісім мен бірлікте!

Жаңа мыңжылдыққа өтуі мүмкін барлық жағымсыз нәрселерді жою үшін бізге үлкен жауапкершілік жүктеледі!».

Бейбітшілік, ізгілік, бірлік пен рухани келісім жолында күш-жігерімізді біріктірейік!».

Рухани келісім күндерінде астананың аудандық әкімдіктері дәстүрлі, салтанатты дастархан жайып, онда әр буын өкілдері бейресми, еркін атмосферада бас қосып, барлығымыз үшін ең маңызды, ең көкейкесті мәсіле – әлем және әлемдегі игі істер туралы пікір алмасты.

Астанадағы Конгресс-холлда «Рухани келісім туралы сөз» атты кеш өтті. Оны өткізудің ұйымдастырушылары мен бастамашылары қала мен «Алматы» және «Сарыарқа» аудандарының әкімдіктері, ақпарат және қоғамдық келісім басқармасы, қалалық мәдениет басқармасы болды.

Кешті ашқан «Рухани Келісім Конгресі» халықаралық қоғамдық қорының төрағасы Төлеген Мұхамеджанов бұл күндері жүздеген жас мыңдаған астаналықтарға сый-сияпат жасап, қайырымдылық дастархан жайғанын, «Жақсылық жаса» акциясы өткенін, халықтың тыныштығы мен рухани келісімі үшін дұға жасалғанын атап өтті.

Бұл күні жиналғандарға Астана қ. мешітінің наиб-имамы  Мамлюк Асхатұлы Мұсаев, Орыс православие шіркеуінің Астана округінің игумені Агафангел әкей құттықтау сөз сөйлеп, бата берді.

Одан кейін елордалық филармония өнерпаздары мен Қазақ ұлттық музыка академиясының студенттері дайындаған концерт болды. Рахманиновтың, Гендельдің, Чайковскийдің, Құрманғазының, Брамстың кез келген сөзден де жақсы музыкасы жүректерді асқақ ойлар мен сезімдерге бөледі.